Mae Cymru'n rhy dlawd i fod yn Annibynnol - rydym yn dibynnu gormod ar Loegr!

Does dim dwywaith arni, rydym fel cenedl yn wan, fel pobl yn ddibrofiad ac yn israddol i bawb arall yn y byd. Nid ydym cystal â’r Saeson na chwaith yr Almaenwyr. Rydym yn aros yn ein hunfan gan falio am bawb a phob peth a gwneud dim. Nid ydym yn ddigon da yma yng Nghymru i benderfynu ar ein dyfodol. Nid oes gennym y talent i wella’n gwlad, rhaid i ni felly ofyn am gymorth y dynion busnes hael o ochr draw i glawdd Offa. Nid oes fawr o bwynt i ddefnyddio’r iaith sydd yn ein cau ni allan, yn ein gosod ni ar wahân i bawb. Rydym yn byw yn oes ein cyndeidiau ac o hyd yn edrych i’r gorffennol.

Dyna felly yw eich barn os nad ydych yn cefnogi annibyniaeth a llwyddiant i Gymru yn fy marn i. Mae nifer o hyd yn mynnu bod Cymru yn rhy dlawd ac yn wlad sydd rhy fechan i fod yn annibynnol, ac mae hyn yn fy nghythruddo i siwt gymaint. Mae’n wir i ddweud bod Cymru’n dlawd a bod yr economi’n wan, does dim dwywaith arni. Ond does neb yn cwestiynu pam. Pam fod Cymru’n dlawd? Pam nad yw’r economi gystal â economi Lloegr neu’r Alban?. Does neb yn gofyn y cwestiynau hyn serch hynny maent yn gwneud yr un ddatganiad bod Cymru’n rhy dlawd fel petai’n ddu a gwyn, yn anffodus nid yw bywyd yn ddu a gwyn.

(Daw'r Llun isod o Flickr, nid fi bia'r hawlfraint) 

Mae ‘da fi ambell i ganfyddiad felly i geisio esbonio pam fod Cymru’n dlawd. Mae Cymru’n gorfod cystadlu gyda Llundain (sef canolfan cyfoethocaf ar ran economi Ewrop gyfan. Rhaid i economi Cymru cyd-fynd â strategaethau, polisïau, trethi sydd yn gwmws yr un peth a Llundain a’r de ddwyrain. Felly mae gyda chi un o rannau tlotaf Ewrop yn ceisio cystadlu gyda’r man cyfoethocaf? Does dim amheuaeth felly taw hwn yw un o brif problemau economi Cymru fel gwlad. Mae’r annhegwch hyn sydd yn bodoli parthed buddsoddi economaidd a chynllunio economaidd Cymru yn ein niweidio fel gwlad ac os na wnawn ni feddwl yn radical i gyfeiriad hunan lywodraeth llawn ac annibyniaeth, mae arnaf ofn na fydd dim byd yn newid.

Byddai nifer yn dweud mai yng Nghymru y mae’r polisïau hynny’n cael eu llunio. Ac i ryw raddau mae hynny’n wir ond nad oes gan Lywodraeth Cymru’r grymoedd angenrheidiol i wneud newid sydd o bwys. Hynny yw datganoli treth corfforaethol. Treth incwm ac amryw o drethi eraill a all gwneud gwahaniaeth enfawr. Wrth gydymffurfio ar un polisïau â de dwyrain Lloegr felly mae Cymru’n cwympo ar eu hol hi unwaith yn rhagor.

Byddai eraill yn dweud bod Cymru yn cael ei sybsadeiddio gan Loegr am ein bod ni’n rhy dlawd ac felly byddai Cymru annibynnol yn bendant yn chwalfa dros nos. Fe es i ati felly ar twitter i ofyn am dystiolaeth gadarn a oedd yn profi bod Cymru yn cael ei sybsadeiddio gan Loegr, a ie yn wir doedd ‘na ddim un ffynhonnell yn gallu awgrymu hynny. Yn wir soniodd rhai am GVA gan ddweud bod Cymru’n tan gyflawni ac felly ein bod yn rhy dlawd. Ond beth nad yw’r GVA yn cymryd i mewn i ystyriaeth yw’r cyfoeth sydd yn cael ei gynhyrchu oddi wrth adnoddau dynol Cymru.

Diolch i Peter Hain, does dim modd mesur cyfoeth ein hadnoddau dynol, fel y seliwyd mewn cymal yn neddf llywodraeth Cymru 2006. Mae Cymru yn pwmpio bilynnau o galwyni o ddŵr i Loegr yn flynyddol ond nid yw’n derbyn yr un ceiniog amdano. Mae Cymru hefyd wedi anfon ceirt llawn llechi, glo, dur, haearn, calch ac aur i Loegr draw heb weld yr un dimau goch yn dod yn ôl. Nawr wrth osod yr ystadegau hynny sydd fan hyn yn eu cyfystyr mae yma le i ystyried felly, y byddai Cymru’n dipyn yn gyfoethocach os yn annibynnol gan yn sicr byddai’r elw yn dod yn ôl i Gymru fel nad yw ar hyn o bryd. Ac felly mae edrych ar y fath ystadegau yn gamarweiniol.

Cyfeiriodd aelod arall i mi, bod Cymru yn derbyn £112 o bunnoedd am bob £100 yn mae’n anfon o arian trethi i SanSteffan. Ydy hyn felly yn profi bod Cymru’n rhy dlawd? Nac ydy. Byddai Cymru annibynnol yn wlad hollol wahanol gyda blaenoriaethau gwahanol. Ac felly nid yw’n deg na chwaith yn briodol cymharu tebyg wrth debyg. Gallwn gymharu methiannau Cymru nawr ag methiant Prydeindod yn sicr gan dim ond felly yr ydym yn gwybod. Ond na allwn gymharu Cymru annibynnol â'r Cymru sydd ohoni nawr gan fydd popeth mor wahanol.

Yn wir mae dyddiau Prydeindod wedi dod i derfyn, ac mae’r byd wedi symud ymlaen ers oes imperialaidd ymerodraethol y frenhines Victoria. Mae’n bryd i Gymru hefyd symud ymlaen. Fel gwlad rydym wedi cael ein hesgeuluso, ein hanwybyddu a’n gwthio i’r neilltu gogyfer dibenion pobl eraill. Rydym hefyd wedi gosod anghenion y rheiny sydd yn fwy ffodus o blaen ein hanghenion ni. Ni fydd anghenion Cymru byth yn flaenoriaeth i SanSteffan, ac mae llais Cymru o fewn y senedd yn prysur gwanhau’n fwy. Gwaethygu bydd pethau os yn aros gyda’r undeb nid gwella.

I wyrdroi’r gosodiad bod Cymru’n rhy dlawd i fod yn annibynnol. Hoffwn i hefyd ddadlau’n wahanol. Mae Cymru’n wlad gyfoethog iawn. Ond nid ydym yn gweld gwerth na datblygiad yn y meysydd a all fod o fudd i ni. Ein hadnoddau dynol hynny yw. Fe soniwyd yn y papurau yn ddiweddar bod na rhagdybio i nwy Shale gwerth hyd at 70 biliwn a mwy o dan haen lofaol de Cymru, os yn wir ac nad yw Cymru’n annibynnol pwy chi’n credu bydd yn medi ffrwyth y canfyddiad? Am wlad fach mae gan Gymru gwerth biliynau o adnoddau dynol y gallwn eu datblygu. Y glo (88% ar ôl) Y llechi, Nwy Shale, dwr, dur a nifer fwy. Beth sydd gan wledydd megis yr Iseldiroedd a Ffrainc parthed adnoddau dynol fel sydd gennym ni yma yng Nghymru?  

Mae angen i ni fel gwlad magu’r hyder i wybod bod y gallu yno gennym i lwyddo. I gyfeirio yn ôl at y paragraff cyntaf, nid ydym yn bobl israddol, mae gennym ni’r un gallu a phob gwlad arall yn y byd. Rydym i gyd oll yn Gymry falch a byddwn i’n tybio bod mwyafrif yn cefnogi annibyniaeth ar sail eu gwladgarwch ond yn ofni’r goblygiadau o achos clebar yr unoliaethwyr.

Yr hyn sydd gen i ddweud wrthych chi yw, a dymunwch i Gymru fod yn frawd bach dinod mewn ‘undeb’ nad yw’n unedig? A ydych yn ddigon hapus i barhau i weld Cymru’n colli cyfleodd o hyd ac o hyd? A ydych yn hapus i gydnabod ein bod ni fel gwlad yn amherthnasol ac yn amhwysig felly? Dwi ddim a dwi’n credu ei fod e’n hen bryd i ni fel gwlad gymryd yr awenau a’r cyfrifoldeb dros ein tynged ni’n hunain. Rydym yn ddigon parod i bwyntio bys i bob cyfeiriad gan feio'r byd ar betws cyn cwympo ar ein bai. Gydag annibyniaeth daw cyfrifoldeb a gyda chyfrifoldeb daw canlyniadau. Heb y cyfrifoldeb hwnnw mae arnaf ofn bydd Cymru wastad yn rhedeg mewn hanner marathon yn hytrach na marathon llawn y byd real.

Yn wir mae’r hyn dyweda bobl am ‘ y llwybr llithrig i annibyniaeth’ yn hollol anghywir. Rydym eisoes mewn llwybr llithrig, yn llithro mewn pob tabl economaidd, yn llithro ar ran ein diwylliant, ein hiaith a’n llais ar lwyfan ryngwladol y byd. I wyrdroi’r gosodiad hwnnw hoffwn i weld Cymru’n dringo’r llwybr uchelgeisiol hynny at annibyniaeth a derbyn dim llai. Rydym yn Gymry a chyn gystal ag unrhyw bobloedd arall a bodola yn ein byd. 

MEDDYLIWCH DDWYWAITH - CEFNOGWCH ANNIBYNIAETH I GYMRU 

Cenedlaetholwyr Ffug - Byddwch yn genedlaetholwyr go iawn!

'Efe sy’n gelyniaethu pan na fo angen yw’r efe sy’n ddall i’r gelyn go iawn'

Rwy'n syrffedu weithiau yn clywed pobol o hyd yn pwyntio bys ac yn beio’n holl broblemau ar y Saeson. Yn wir, ganrifoedd yn ôl gwnaeth cam-lywodraethu Lloegr niwed fawr i Gymru, ond dŵr dan bont yw hynny a’r sefyllfa sydd yn ein wynebu ni nawr lle bod gan Gymru llywodraeth ei hunain yw’r un y dylwn ganolbwyntio arni.  Ni yw’r rhai sydd yn ethol ac yn dewis ein llywodraeth, ni yw’r rhai sydd yn gallu dylanwadu ar bolisïau’r llywodraeth ar lefel lleol neu genedlaethol. Mae’r Senedd a Llywodraeth Cymru yn atebol i bobl Cymru. Mae gennym rhyw afael ar annibyniaeth gwleidyddol, a phe fyddai’n amlwg bod mwyafrif y Cymry yn awchu am annibyniaeth go iawn, mi fyddwn yn sicr o’i ennill.

Ni sydd yn gyfrifol am ddyfodol Cymru. Efallai’n wir bod gosod y bai ar y Saeson yn rhyw fwch ddihangol cyfleus i nifer, ond mae hefyd yn golygu nad yw’r bobl hynny yn cymryd cyfrifoldeb, mae gennym oll gyfrifoldeb dros ddyfodol ein gwlad a sut gwlad y dymunwn fyw ynddi. Mi fyddwn i mor bowld a dweud bod y problemau sydd yn ein wynebu ni fel gwlad heddiw yn deillio’n uniongyrchol o’n gweithredoedd ni fel pobol. Ar ein liwt ni  ydyw yn awr i gyd weithio i wella pethau yng Nghymru. Nid yw mabwysiadu agwedd pesimistaidd hunangyfiawn a phwyntio bys at Loegr yn mynd i ddatrys dim byd. Heddiw nid y gelyn o du allan yw’n gelyn fwyaf; ond y gelyn o du mewn.

Ydyn ni eisiau gweld yr iaith Gymraeg yn goroesi ac yn ffynnu? Yng Nghymru bydd yr atebion i’r cwestiynau hynny, ymysg y Cymry. Ydyn ni eisiau Annibyniaeth gwleidyddol? Eto, y Cymry fydd yn gwneud y penderfyniad hwnnw, nid y Saeson. Yr hyn rydym ni’n ei wneud fydd yn selio ein tynged fel gwlad.

Maddeuwch i mi am bregethu ymlaen ond dwi’n cael fy nghythruddo gyda meddylfryd y ‘cenedlaetholwyr plastig’ neu ‘gwladgarwyr honedig’ wrth ddweud hynny dwi’n golygu y rheiny sydd o hyd yn parablan ymlaen parthed cael yn ôl ar y Saeson, yn dadlau dros beint o gwrw, yn hiraethu am hen ddyddiau Mudiad amddiffyn Cymru, ond ddim yn gwneud dim byd o bwys. Mae byd y rhyfela ymysg gwledydd yr ynysoedd hyn wedi dod i derfyn. Os, a phryd bydd Cymru yn ennill ei hannibyniaeth, bydd yn annatod i ni weithio gyda’n gilydd, yn enwedig ein cymydog agosaf Lloegr, yn deg ac yn gyfartal megis cyfeillion. Nid yn unig yn wrthgynhyrchiol ydyw egino teimladau atgas yn erbyn Saeson, mae’n ragfarnllyd ac yn sarhad ar Gymru bod ‘na gyn lleied o unigolion sy’n ‘genedlaetholwr plastig’ sydd ond yn dwyn enw gwael ar Gymru yn hytrach na gwneud unrhyw beth o bwys. 

Dwi’n wladgarwr ac yn genedlaetholwr, a dwi’n falch iawn i ddatgan hynny. Dwi credu’n gryf mewn cenedlaetholdeb lluosganolog, sy’n datgan bod Cymru yn gyfartal ac nid yn well na’r un gwlad arall, ac yn haeddu’i hannibyniaeth gwleidyddol. Rhaid i mi bwyntio hyn allan, achos bod na nifer o ddehongliadau i’r term ‘cenedlaetholdeb’, mae rhai yn ei ystyried gyda chenedlaetholdeb monoganolog yr Almaen Natsiaidd, neu Loegr yn yr 19eg ganrif, sydd ond yn derm arall yn y bôn ar gyfer imperialaeth, y gred bod un gwlad yn oruwch i wlad arall a bod ‘na ddyletswydd arnynt i orchfygu gwledydd israddol sy'n llai. Mae’r fath hynny o genedlaetholdeb yn wenwyn i mi, ac mi fyddwn i’n brwydro i’r diwedd yn ei erbyn. Dwi’n gadarn yn ymrwymedig i’r weledigaeth cenedlaetholgar lluosganolog ar gyfer Cymru. Nid ydym yn well na neb arall – boed yn Gymry, Saeson, Albanwyr, Somaliaid, Tsieni ayyb., rydym i gyd oll yn perthyn i ddynol rhyw ac nid oes yr un ohonom yn oruwchnaturiol ac yn well na’r gweddill ohonom.  

Ydych chi am i’r iaith Gymraeg ffynnu? Ymunwch â Chymdeithas yr iaith Gymraeg a gwnewch rywbeth amdano, fel ein bod yn cael gwireddu’r weledigaeth. Cwynwch at Fwrdd yr iaith Gymraeg, neu’r comisiynydd newydd fydd cyn hir yn ei disodli am sefydliadau nad ydynt yn cydymffurfio â deddf yr iaith Gymraeg. Ysgrifennwch lythyrau i’r wasg i godi ymwybyddiaeth. Ymunwch mewn ymgyrchoedd o weithredu uniongyrchol, di-drais ac anufudd-dod sifil i warchod yr iaith. Byddwch yn weithgar.

Ydych chi am weld Annibyniaeth gwleidyddol? Ymunwch neu bleidleisiwch dros Blaid Cymru, ac ymrowch eich hun i geisio hybu, egino ac ennyn dadl a chefnogaeth ar ddyfodol ein gwlad ymysg ein cydwladwyr. Efallai’n wir mae’n swnio’n ddiflas neu’n smala yn erbyn rhyfeloedd gwylliad a tharo ergydion i’r Saeson, neu fel y mae’r ‘cenedlaetholwyr plastig’ o hyd yn brolio, ond trwy ddulliau democrataidd yn unig wnawn ennill y frwydr hon. Fel dywedodd ymgyrchydd blaenllaw y mudiad cenedlaethol erstalwm ‘Rhaid ymladd brwydrau’n presennol, nid y gorffennol’.

Beth sydd angen fwyaf ar Gymru yw i’w phobl i ddeffro a chael gwared ar eu hapathi a sylweddoli ein bod ni’n gallu adeiladu’n cenedl gyda’n gilydd. Mae gennym oll gyfrifoldeb i gymryd rhan. Mae areithiau mawr bondigrybwyll a theimladau cenedlaetholgar yn wych ydyn, ond er mwyn egino’r achos a sbarduno’r genedl i ymgymryd yn y dasg o arwain ein gwlad rhaid i ni gyd gyfrannu, i gyd fod yn weithwyr caib a rhaw. A dim ond gyda dulliau di-drais heddychlon fe wnawn ni lwyddo.

Yn wir, fe ddylwn gofio’n harwyr cenedlaethol a’n merthyron. Dylwn gofio Llywelyn, Glyndŵr a rheiny wnaeth colli’u gwaed dros ein gwlad ‘tros ryddid collasant eu gwaed’. Dylwn gofio Tryweryn a gwrthod unrhyw beth sydd yn dod yn agos i’r fath ddigwyddiad  yn y dyfodol, y digwyddiad wnaeth arwain at foddi Capel Celyn. Mae’n iawn ac yn deilwng i ni wneud hynny. Ond mae ‘Cenedlaetholwyr plastig’ serch hynny, o hyd yn byw mewn rhyw oes aur yn y gorffennol, ac maent yn colli gafael ar y bywyd real sydd yn ein wynebu ni heddiw.

Mae dyddiau Llywelyn a Glyndŵr wedi hen fynd. Mae’r bobl y brwydrant yn eu herbyn hefyd wedi hen fynd. Nid oes yna frenhiniaeth Gymreig rhagor, ac hyd yn od pe tasai, mi fyddwn yn ymgyrchu yn eu herbyn, gan fy mod i’n weriniaethwr. Roedd Llywelyn a Glyndŵr yn arwyr eu hoes, ond yn y llyfrau hanes ydyw’r oes hwnnw bellach. Nid yw byw yn y gorffennol yn cyflawni dim byd.

Beth yw pwrpas y pregeth hwn? Yr hyn dwi’n ceisio ei ddweud yw: os ydych yn galw’ch hunan yn genedlaetholwr, ymrwymwch eich hun yn y gwaith caib a rhaw i adeiladu a chryfhau’n cenedl a’n diwylliant. Da chi i beidio a gwastraffu’ch amser yn byw yn y gorffennol ac yn ymddwyn fel ‘cenedlaetholwr plastig, edrych y part, a siarad siop ond cyflawni dim byd. Cewch wared ar y rhethreg a thorchwch eich llewys dros Gymru.

Cyfieithais i'r erthygl gwych hwn gan Barry Taylor o'i flog Bywyd Un Dyn. Diolch yn fawr i Barry Taylor am gytuno i mi gyfieithu'r erthygl hwn. Mae'n anhygoel! 

Egwyddor Annibyniaeth - Nid aur yw popeth melyn

Ni o hyd yn clywed y dadleuon ariannol ac economaidd parthed annibyniaeth i unrhyw wlad nad yw’n sofran ar hyn o bryd. Yr hen ‘Ma Cymru’n rhy dlawd w!’ neu ‘Licen i weld Cymru’n annibynnol ond swmo dicon o arian ‘da ni t’wel’. (Tafodiaith Dyffryn Aman, ymddiheuriadau os nad ydych yn deall). Mae’r un dadleuon wedi cael eu defnyddio i orchfygu gobeithion pob cenedl nad oedd yn annibynnol yn y gorffennol ond sydd yn bellach. Defnyddiwyd yr un ddadl yn erbyn De Affrica, Seland Newydd, Gwledydd Sgandinafia, Lithwania, Latfia, Yr Wcráin, oes angen ymhelaethu’n fwy?  Ac mae’r gwledydd hynny i gyd i weld wedi goroesi’n iawn. 

 

Dwi ddim yn dweud nad yw’r economi’n bwysig, ffwlbri llwyr fyddai hynny, yn wir mae’r economi yn fater sy’n holl bwysig, ond un mater ymhlith coeden o faterion ydyw ac na ddylwn defnyddio’r rheswm hwn yn unig i gau pen y mwdwl ar unrhyw obeithion dros gael gwlad annibynnol. Rhywle yn y ddadl mae’r elfen foesol, yr elfen egwyddorol hynny fel petai’n mynd ar goll.

 (Nid fi bia'r hawlfraint dros y llun i'r dde)

Beth am ystyried egwyddor y peth, beth am hawl yr unigolyn mewn byd democrataidd i selio ffawd eu hunain? I benderfynu ar eu dyfodol? Nid aur yw popeth melyn medde rhai, ond yn anffodus wrth drin a thrafod annibyniaeth mae’r elfen ariannol o hyd yn mynd â hi. Byddwn i’n ddigon parod i ddadlau’n wahanol.

Onid oes hawl gan bob gwlad a phob cenedl yn y byd i ddewis eu blaenoriaethau a’u trywydd unigryw wrth sefyll ar lefel rhyngwladol y byd?. Mae’r elfen gyfalafol a chyfalafiaeth wedi dominyddu’r ddadl dros Annibyniaeth yn rhy hir o lawer. Beth am wneud yr aberth hwnnw, y safiad hwnnw dros eich balchder a’ch dyfodol? Pa wlad a ddymunwch i’ch plant fyw ynddi? Un nad yw’n sofran? Un sydd o hyd yn gorfod ymbil ar Lywodraeth San Steffan am ddimai goch? Un sydd yn cwyno am bawb a phob peth gan bwyntio bys i bob cyfeiriad, heb gymryd cyfrifoldeb dros ei hun?

Does dim dwywaith byddai unoliaethwyr yn defnyddio gwledydd megis Iwerddon, Gwlad yr Ia i ddiwallu’r galw dros annibyniaeth. I ddweud nad yw Cymru’n ddigon fawr neu nad oes ganddi ddigon o sylwedd i allu ymdopi mewn marchnad economaidd dwys byd eang. Ond nid ydynt yn sôn am y gwledydd bychain hynny sydd wedi ymdopi’n llawer gwell na’r mawrion megis yr U.D.A a D.U. O na ffôl byddai hynny. Peidiwch da chwi a chymharu gallu nag ysbryd y Cymry i arwain ac i lywodraethu dros ein hunain.

Eto, ofn y ddiarwybod ydym. Os nad yn mentro fe arhoswn yn yr unfan.  Dwi’n barod i fentro, mae’n amser cymryd risg, nid trywydd hawdd didrafferth byddai Annibyniaeth, bydd trafferthion ar hyd y trywydd hwnnw, ond ein trywydd ni bydd hi, ein dewis ni, yn ein gwlad ein hunain. Y dewis egwyddorol hwnnw dros gynorthwyo’n hun i fyw bywyd gwell. Peidiwch â meddwl nad ydym fel Cymry yn ddigon cymwys i arwain ein gwlad. Dwli llwyr yw hynny a pheidiwch ag ildio i drafod annibyniaeth ar bob cyfryw ac achlysur. Os na wnawn ni egino’r ddadl mi ddeith yr amser lle nad oes yr un elfen o hyder na chwaith yr hunanbenderfyniaeth i gryfhau ac i wella statws ein cenedl.

Meddyliwch Ddwywaith – Cefnogwch Annibyniaeth. 

Pam dwi'n cefnogi Annibyniaeth i Gymru?

Gan Adam Jones, Blog Banw